Της Ιουλίας Πιτσούλη
Πέθαναν, επέστρεψαν και έφεραν μαζί τους το ωραιότερο μυστικό: θάνατος δεν υπάρχει!
Από την εποχή του Ορφέα, του Ηρός του Παμφυλίου και του Οδυσσέα μέχρι σήμερα κάποιοι «θανατοναύτες» επισκέπτονται τα δώματα του Άδη και επιστρέφουν για να διηγηθούν τις συναρπαστικές εμπειρίες τους και να μεταφέρουν το πιο αισιόδοξο μήνυμα: θάνατος δεν υπάρχει!
Ας δούμε μερικές από αυτές τις εμπειρίες μέσα από τα μάτια εκείνων που τις έζησαν. 1990. Δευτέρα του Πάσχα. Ένα αεροπλάνο Τσέσνα πετά πάνω από τον Πάρνωνα μέσα σε εξαιρετικά αντίξοες καιρικές συνθήκες. Ανάμεσα στους επιβάτες είναι ο σκηνοθέτης Βασίλης Βλαχοδημητρόπουλος και ο Άγγελος Πυριόχος. Κάποια στιγμή ο πιλότος χάνει τον έλεγχο και το αεροπλανάκι αρχίζει να χάνει ύψος με ιλιγγιώδη ταχύτητα μέχρι που τσακίζεται σε μια χαράδρα. Η άτρακτος σπάει σε δυο κομμάτια. Ο Βασίλης Βλαχοδημητρόπουλος και ο Άγγελος Πυριόχος τραυματίζονται θανάσιμα. Για την ακρίβεια, πεθαίνουν αλλά πρόσκαιρα, γιατί , τελικά επανέρχονται στη ζωή με μια πολύτιμη εμπειρία. Διηγείται ο Άγγελος Πυριόχος «ήταν σαν να πέφταμε χρόνια. Ο χρόνος είχε διευρυνθεί παράξενα. Ξαφνικά «κάτι» έγινε και χάθηκαν όλοι οι ήχοι. Ύστερα άλλαξαν τα χρώματα. Όλα έγιναν μοβ ροζέ. Ήταν σαν να κολυμπούσα μέσα στο χρώμα. Τότε συνειδητοποίησα ότι είχα βγει έξω από το σώμα μου και το κοιτούσα από κάποια απόσταση. Αμέσως άρχισα να βλέπω τη ζωή μου σε «πλεη μπακ». Χιλιάδες λεπτομέρειες που τις είχα ξεχάσει: το όνομα μιας συμμαθήτριάς μου στο δημοτικό ή τότε που , πιτσιρικάς, έκλεψα τα τσιγάρα του πατέρα μου. Ύστερα τα πάντα πλημμύρισαν μουσική. Την αναγνώρισα ήταν η ενάτη του Μπετόβεν. Αισθανόμουν υπέροχα. Δεν ένιωθα καθόλου φόβο. Μόνο μια βαθιά , γλυκιά γαλήνη. Ήταν μαγικά… Τότε εμφανίστηκε ένα σκοτεινό τούνελ και στο βάθος του μια πύλη λουσμένη σε ένα λαμπερό , κατάλευκο φως και ένιωσα κάτι σαν χαρούμενο καλωσόρισμα. Ήθελα να πάω προς το φως, αλλά γύρισα κι έριξα μια ματιά στο σώμα μου που ήταν ακίνητο κι ένιωσα ότι πρέπει να επιστρέψω σ’ αυτό». Η εμπειρία του Άγγελου Πυριόχου μπορεί να ταξινομηθεί ανάμεσα σε εκατομμύρια αντίστοιχες που έκανε τους γιατρούς σε ένα διεθνές ιατρικό συνέδριο στη Βραζιλία να διατυπώσουν την ανάγκη εξεύρεσης ενός όρου που να περιγράφει τους ανθρώπους που επέστρεψαν στη ζωή ύστερα από πρόσκαιρο, βεβαιωμένο κλινικό θάνατο, όταν η καρδιά , η αναπνοή οι οργανικές και εγκεφαλικές λειτουργίες είχαν πλήρως ανασταλεί. Έτσι γεννήθηκε η λέξη θανατοναύτες. Σε όλες τις εποχές υπήρχαν εκείνοι που διάβηκαν τις πύλες του θανάτου και επέστρεψαν ξανά στη ζωή. Το φαινόμενο είναι τόσο συχνό, ώστε όταν το Ινστιτούτο Γκάλοπ έκανε μια σχετική έρευνα ανακάλυψε 8.000.000 Αμερικανούς θανατοναύτες! Οκτώ εκατομμύρια άτομα που κυριολεκτικά νεκραναστήθηκαν! Έτσι ξεκίνησαν συστηματικές έρευνες του φαινομένου που ονομάστηκε επιθανάτια εμπειρία ή «Σύνδρομο Ωμέγα». Ένας από τους πιο εμβριθείς μελετητές του θέματος είναι ο Δρ Ρέιμον Μούντι, καθηγητής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Καρολίνας. «Στην αρχή δεν μπορούσα να πιστέψω ότι αυτές οι εμπειρίες συνέβαιναν κάτω από τη μύτη μας σε ασθενείς που νοσηλεύαμε κι εμείς δεν ξέραμε τίποτα» λέει. Ακόμα πιο έκπληκτοι είναι οι ίδιοι οι θανατοναύτες που ανακάλυψαν από πρώτο χέρι πως αυτό που ακολουθεί το σωματικό θάνατο δεν είναι το σκοτάδι και η ανυπαρξία αλλά κάτι το «ανείπωτα περίλαμπρο» όπως το περιέγραψε χαρακτηριστικά ο Καρλ Γιουνγκ ο οποίος είχε επίσης μια επιθανάτια εμπειρία από ανακοπή καρδιάς.
«Ένιωθα να αγαπιέμαι απέραντα»
Η ζωντάνια που έχουν οι διηγήσεις των θανατοναυτών είναι εντυπωσιακή. Όπως αυτή της Κυριακής Σ. «Είχα πάει στην κλινική για να γεννήσω το δεύτερο παιδί μου», λέει, «αλλά ο τοκετός ήταν δύσκολος και ξαφνικά έπαθα ακατάσχετη αιμορραγία. Ο γιατρός, που ήταν στενός οικογενειακός φίλος άρχισε αμέσως τις προσπάθειες να τη σταματήσει. Παρά τις μεταγγίσεις ,όμως, η αιμορραγία συνεχιζόταν και σε λίγο άρχισα έντρομη να νιώθω τα χέρια και τα πόδια μου να πονάνε σαν να με τρυπούσαν βελόνες και να παγώνουν. Ένιωθα τη ζωή μου να φεύγει μαζί με το αίμα μου. Ήμουν πανικόβλητη. Και τότε ξαφνικά, αισθάνθηκα το πιο παράξενο πράγμα του κόσμου: γλίστρησα έξω από το σώμα μου όπως γλιστράει το σαπούνι από το χέρι. Αμέσως έπαψα να νιώθω οποιοδήποτε πόνο, φόβο ή αγωνία. Ένιωθα γαλήνη και ανακούφιση και κοιτούσα το σώμα μου από ψηλά. Βρισκόμουν κάπου κοντά στο ταβάνι και παρακολουθούσα με ήρεμη αταραξία όσα συνέβαιναν. Ήταν σα να μη με αφορούν. Μια νοσοκόμα άρχισε να φωνάζει « Η πίεσή της! Η πίεσή της έπεσε στο μηδέν. Γιατρέ, τη χάσαμε!» Είδα το φίλο μου το γιατρό καταταραγμένο να πασχίζει για να με φέρει πίσω. Μια άλλη νοσοκόμα βγήκε έξω και ρώτησε τη μητέρα μου που περίμενε «έχετε άλλο παιδί;» Τα παρακολουθούσα όλα ταυτόχρονα χωρίς να χρειάζεται να γυρίσω δεξιά ή αριστερά. Τότε είδα μπροστά μου την πιο αγαπημένη μου θεία που ,όμως, είχε πεθάνει πριν από τέσσερα χρόνια. Μου χαμογέλασε και με πείραξε όπως πάντα: «άντε Κική, εσύ κορίτσι ήθελες αλλά να που έκανες αγόρι» μου είπε. Κοίταξα και πράγματι το παιδί μου ,που το κρατούσε μια μαία, ήταν αγόρι. Εκείνη τη στιγμή άρχε με μια τρομερή ταχύτητα να ξετυλίγεται μπροστά στα μάτια μου κάθε λεπτομέρεια της ζωής μου. Όλα όσα είχα ζήσει ακόμα και τα πιο ασήμαντα και μικρά που τα είχαν πια ξεχάσει. Ύστερα, κάπου ψηλά πάνω μου εμφανίστηκε ένα φωτεινό τούνελ κι ένιωσα να με τυλίγει μια αγάπη, τόσο βαθιά που δεν έχω λόγια να την περιγράψω. Ήταν μια άνευ όρων αποδοχή και ταυτόχρονα μια συγκλονιστική αίσθηση ότι αγαπιέμαι απέραντα . Θέλησα να πάω προς αυτή την αγάπη, προς το φως ,όταν κάποιος, ίσως ο εαυτός μου, ένιωσα να με ρωτάει:
« Θέλεις στ’ αλήθεια να φύγεις;»
« Περισσότερο από οτιδήποτε» απάντησα. « Είναι υπέροχα. Έχω βρει επιτέλους την αγάπη, την ευτυχία και τη γαλήνη που έψαχνα σε όλη μου τη ζωή».
« Και με τα παιδιά σου τι θα γίνει;» ήρθε η ερώτηση
Αμέσως ένιωσα μια βαθιά ανησυχία για τα παιδιά μου. Θα είχαν άραγε φροντίδα και στοργή αν εγώ έφευγα; Εκείνη τη στιγμή πήρα την απόφαση να «γυρίσω». Αισθάνθηκα να επιστρέφω αστραπιαία στο φυσικό μου σώμα. Κι αμέσως ένιωσα πόνο και περιορισμό. Άνοιξα τα μάτια μου κι είδα από πάνω μου κάθιδρο και συσπασμένο από αγωνία το πρόσωπο του φίλου γιατρού. «Επιτέλους επανήλθες! Έχασα δέκα χρόνια από τη ζωή μου» είπε. Όπως διαπίστωσα μετά , ο πρόσκαιρος «θάνατός» μου είχε κάποιες συνέπειες για το σώμα μου.Τα νεφρά μου είχαν υποστεί σοβαρή βλάβη, το ίδιο και τα μάτια μου, ενώ είχε διαταραχθεί το κέντρο ισορροπίας μου. Ήταν αδύνατον να περπατήσω μόνη μου, χωρίς τη βοήθεια κάποιου άλλου. Παρ’ όλα αυτά, ένιωθα ένα βαθύ σεβασμό για τη ζωή. Για πρώτη φορά την αντιλαμβανόμουν ως δώρο που έχει νόημα και σκοπό. Δεν μπορούσα να εξηγήσω λογικά την παράξενη εμπειρία μου, αφού μέχρι τότε δεν με είχαν απασχολήσει τα ζητήματα της ύπαρξης της ψυχής και της μετά θάνατον ζωής. Για την ακρίβεια ήμουν άθεη από τα φοιτητικά μου χρόνια. Όσα μου συνέβησαν , όμως, άλλαξαν δραστικά τις αντιλήψεις μου. «Έφυγα» άθεη και «επέστρεψα» έχοντας βαθιά πίστη. Άρχισα να ερευνώ , να αναζητώ εξηγήσεις κι έκπληκτη ανακάλυψα από σχετικά βιβλία πως κι άλλοι άνθρωποι είχαν ζήσει παρόμοια εμπειρία «θανάτου». Σήμερα δεν έχω καμιά αμφιβολία για την ανυπαρξία του θανάτου και για την αθανασία της ψυχής» λέει με ακλόνητη βεβαιότητα η Κυριακή Σ.
Οι Επιστημονικές Μελέτες Aποκαλύπτουν
Ο ορθοπεδικός Κωνσταντίνος Αναγνωστόπουλος υπήρξε ένας αυτόπτης μάρτυρας τριών ανάλογων περιστατικών. Σε μια εξομολόγησή του πριν από κάποια χρόνια μου είχε διηγηθεί τα σχετικά περιστατικά που συνέβησαν παρουσία του και αφορούσαν τρεις ασθενείς που πέθαναν και επανήλθαν ύστερα από βεβαιωμένο κλινικό θάνατο. Το συμπέρασμά του; « Αυτού του είδους οι εμπειρίες είναι οι μόνες που θα μπορούσαν να θεωρηθούν και αποδείξεις της αθανασίας της ψυχής γιατί ακόμα και η ψυχρή επιστήμη, με το κριτικό της μάτι,τις αντιμετωπίζει ως εργαστηριακά και κλινικά αποδεδειγμένες περιπτώσεις «επανόδου» ανθρώπων που πρόσκαιρα διέκοψαν το νήμα με αυτή τη ζωή. Αναλαμφισβήτητο είναι,λοιπόν, πως ο θάνατος αφορά μόνο το φυσικό σώμα.» Αν και στην Ελλάδα το θέμα είναι ακόμα ταμπού ή άγνωστο στους περισσότερους γιατρούς, στο εξωτερικό γίνονται συστηματικότατες μελέτες. Το BBC παρουσίασε σε ένα εντυπωσιακό ντοκιμαντέρ μερικούς από τους ανθρώπους που αποδεδειγμένα «νεκραναστήθηκαν» ενώ στις ΗΠΑ οι σχετικές έρευνες αφορούν χιλιάδες παρόμοια περιστατικά. Το βιβλίο του δρα Μούντι «Ζωή μετά τη Ζωή» ,έχει γίνει διεθνές best seller εδώ και δυο δεκαετίες. Όταν πρωτοκυκλοφόρησε συντάραξε την επιστημονική κοινότητα γιατί ήταν η πρώτη φορά που κάποιος καθηγητής πανεπιστημίου τολμούσε να θίξει αυτό το θέμα παραθέτοντας μάλιστα συγκλονιστικές μαρτυρίες. Η κυκλοφορία αυτού του βιβλίου δημιούργησε ένα ρεύμα ενδιαφέροντος σχετικά με τις επιθανάτιες εμπειρίες των κλινικά νεκρών. Τη δουλειά του Μούντι ακολούθησε αυτή του Κένεθ Ρινγκ του οποίου η αυστηρή επιστημονική προσέγγιση εκτιμήθηκε από όλους εκείνους που ενδιαφέρονταν «σοβαρά» για το θέμα. Την τελευταία δεκαετία, τόσο ο Μούντι όσο και ο Ρινγκ, μαζί με δεκάδες άλλους ερευνητές έχουν αναλύσει χιλιάδες περιπτώσεις θανατοναυτών. Το γενικό συμπέρασμα είναι πως τουλάχιστον το 5% των ανθρώπων στην Ευρώπη και την Αμερική έχουν βιώσει τον πρόσκαιρο θάνατο. Σύμφωνα με τους Όσις και Χάραλντσον, που επίσης ασχολήθηκαν επιστημονικά με το θέμα μελετώντας περισσότερες από 800 περιπτώσεις ,οι επιθανάτιες εμπειρίες μοιάζουν πάρα πολύ μεταξύ τους πράγμα που επιβεβαιώνει πως πρόκειται για μια πανανθρώπινη εμπειρία με κοινά χαρακτηριστικά . ΄Ετσι μερικά από τα μεγαλύτερα πανεπιστήμια των ΗΠΑ όπως το Χάρβαρντ, το Ντιουκ και το πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης ξεκίνησαν εκτεταμένες έρευνες για τη συστηματική μελέτη του φαινομένου.
Τα αποτελέσματα των σχετικών ερευνών είναι εντυπωσιακά γιατί επιβεβαίωσαν πως πράγματι οι περιγραφές των θανατοναυτών συμπίπτουν. Τα κοινά στοιχεία που αφορούν τα στάδια μετά το θάνατο είναι : η αίσθηση γλιστρήματος έξω από το φυσικό σώμα, η παντελής απουσία πόνου , φόβου ή αγωνίας, η εμφάνιση ενός τουνελ στο βάθος του οποίου υπάρχει ένα εκπληκτικής λαμπρότητας φως , η συνάντηση με φωτεινά όντα ή με φίλους και συγγενείς που έχουν πεθάνει, η βαθιά αίσθηση γαλήνης , ευδαιμονίας και αγάπης ,η επανεξέταση της ζωής που ξετυλίγεται σαν κινηματογραφική ταινία και τέλος ο επαναπροσδιορισμός αυτών που έχουν αληθινή αξία στη ζωή. «Έμαθες να αγαπάς;» Αυτό είναι ένα ερώτημα που αντιμετώπισαν όλοι σχεδόν οι θανατοναύτες. Μετά το γυρισμό τους , έχουν ουσιαστικά μεταμορφωθεί και αξιολογούν ως το σημαντικότερο πράγμα στη ζωή την αγάπη. Πολλοί υποστηρίζουν πως αυτός είναι ο μοναδικός λόγος της ύπαρξής μας στη γη και μπροστά του οι άλλες αξίες ωχριούν.
Οι μαρτυρίες των Παιδιών
Η ψυχίατρος Ελίζαμπεθ Κούμπλερ Ρος ειδικευμένη στη θανατολογία, αφιέρωσε ολόκληρες δεκαετίες από τη ζωή της στη μελέτη του θανάτου και στην συμπαράσταση ετοιμοθάνατων. Οι έρευνές της, μαζί με αυτές του δρα Ρέϋμοντ Μούντι -κυρίως αυτές που αφορούν τις επιθανάτιες εμπειρίες μικρών παιδιών- αποδεικνύουν πως πρόκειται για μια πανανθρώπινη εμπειρία . Το 1983 ο Δρ Μέλβιν Μορς διευθυντής του Παιδιατρικού Νοσοκομείου του Σιάτλ δημοσίευσε μια μελέτη με τίτλο « Μεταθανάτιες Εμπειρίες σε έναν Παιδιατρικό Πληθυσμό». Στις περιπτώσεις που παρουσίαζε τα παιδιά είχαν πάθει ανακοπή της καρδιάς . « Έχω να σας πω ένα υπέροχο μυστικό. Ανέβηκα μέχρι τα μισά του ουρανού» είπε ένα 10χρονος θανατοναύτης. « Υπήρχε τόσο φως κι εγώ ένιωθα τόση χαρά, που ποτέ δεν είχα νιώσει έτσι. Μα κάποιος με σταμάτησε και μου είπε να γυρίσω πίσω». Η μελέτη του δρα Μορς επιβεβαιώνει για άλλη μια φορά πως οι μεταθανάτιες εμπειρίες των παιδιών έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά με εκείνες των ενηλίκων. Στη Θιβετιανή και στην Αιγυπτιακή Βίβλο των Νεκρών υπάρχουν παρόμοιες περιγραφές, το ίδιο και στις τελευταίες σελίδες της Πολιτείας του Πλάτωνα όπου περιγράφεται με γλαφυρό τρόπο η ιστορία του Ηρός του Παμφυλίου, ενός θανατοναύτη της αρχαιότητας. Από μια άποψη αυτή η αναφορά του Πλάτωνα αποτελεί τον πρόδρομο των σύγχρονων μελετών για τα όσα συμβαίνουν μετά το σωματικό θάνατο. Οι φωνές χιλιάδων σύγχρονων θανατοναυτών ενώνονται με τη φωνή του Πλάτωνα ,του Σωκράτη, του Ηρακλείτου, του Πυθαγόρα , του Εμπεδοκλή και δεκάδων αρχαίων φιλοσόφων και μυημένων στα Ορφικά και στα Ελευσίνια Μυστήρια αποκαλύπτοντας πως ο θάνατος είναι απλώς μια μεταβολή κατάστασης. Τίποτα άλλο. Η ζωή συνεχίζεται αδιάκοπη και από την « άλλη πλευρά». Όπως φαίνεται από τις σχετικές περιγραφές κατά τη στιγμή του θανάτου ο «εαυτός» διαχωρίζεται από το σώμα ή- όπως έχει διατυπωθεί από τις διάφορες θρησκείες- το αθάνατο μέρος εγκαταλείπει το φθαρτό. Μια σχετική εμπειρία είχε και ο συγγραφέας Έρνεστ Χέμινγουεη όταν ήταν στο μέτωπο σε μια νοσοκομειακή μονάδα στην Ιταλία κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Μοίραζε σοκολάτες σε μερικούς Ιταλούς στρατιώτες όταν ένα βλήμα όλμου έσκασε κοντά του. Είπε αργότερα: «ένιωσα την ψυχή μου ή κάτι , να βγαίνει κατευθείαν έξω από το σώμα μου, όπως όταν τραβάς από τη γωνιά του ένα μεταξωτό μαντήλι από μια τσέπη. Πέταξε γύρω μου κι ύστερα, ήρθε και μπήκε πάλι μέσα στο σώμα και δεν ήμουν πεθαμένος πια». Ο Χέμινγουεη χρησιμοποίησε τελικά αυτό το περιστατικό στο « Αποχαιρετισμός στα Όπλα».
Οι Αρχαίοι Θανατοναύτες
Στην ελληνική μυθολογία αναφέρονται περιπτώσεις θανατοναυτών δηλαδή μεταβάσεις ζωντανών στον Άδη, για διάφορους λόγους. Άλλοτε από ηρωισμό για να σώσουν άλλους και να επιτελέσουν κάποιο μυητικό άθλο όπως στην περίπτωση του Ηρακλή, της Ψυχής και του Ορφέα, άλλοτε άθελά τους όπως στην περίπτωση της Περσεφόνης και του Σίσυφου , άλλοτε για να πάρουν πρόβλεψη για το μέλλον όπως κάνει ο Οδυσσέας και περιγράφεται στην Νέκυια της Οδύσσειας( Σ.σ. η ενδέκατη ραψωδία) κι άλλοτε από αλαζονεία όπως στην περίπτωση του Θησέα και του φίλου του Πειρίθου που θέλησαν να πάνε στον Άδη για να κλέψουν την Περσεφόνη. Σε όλες αυτές τις εκδοχές το μήνυμα είναι πάντα το ίδιο: θάνατος δεν υπάρχει! Υπάρχει μόνο μια αλλαγή. Ή όπως το εξηγεί η Κούμπλερ Ρος στα ετοιμοθάνατα παιδιά «ο θάνατος είναι μια μεταμόρφωση της κάμπιας που γίνεται πεταλούδα και πετάει μακριά από το κουκούλι του σώματος». Οι φωνές χιλιάδων θανατοναυτών που οι μαρτυρίες τους έχουν μελετηθεί από επιστήμονες ενώνονται με τη φωνή του Ηρακλείτου, του Σωκράτη, του Πλάτωνα, του Πυθαγόρα , του Εμπεδοκλή και δεκάδων αρχαίων φιλοσόφων και μυημένων στα Ορφικά και στα Ελευσίνια μυστήρια . Ο Σωκράτης λ.χ. δεν αγωνιά και δεν φοβάται μπροστά στο θάνατο αλλά, νιώθοντας σιγά- σιγά τα μέλη του να παγώνουν και να νεκρώνονται από το κώνειο, λέει γεμάτος σιγουριά στους μαθητές του « να ξέρετε ότι θα θάψετε και θα κηδέψετε το σώμα μου κι όχι εμένα. Εγώ θα έχω φύγει για τη μακάρια ευδαιμονία» Αυτή η μακάρια ευδαιμονία περιγράφεται με ζωηρά χρώματα από τους σύγχρονους θανατοναύτες. Το πανεπιστήμιο του Κονέκτικατ συνόψισε τις σχετικές μαρτυρίες στο εξής σχόλιο « οι περιγραφές αυτής της κατάστασης είναι σχεδόν εξαντλητικές γιατί τα άτομα μιλούν ασταμάτητα για το φως, την αγάπη, τη ζεστασιά , τη γαλήνη και τη μακαριότητα που έζησαν κατά τη διάρκεια του πρόσκαιρου θανάτου τους». Τα νησιά των Μακάρων , τα Ηλύσια Πεδία ήταν ο «ελληνικός τρόπος» για να περιγραφεί αυτή η κατάσταση. «Υπέροχα κι ανέλπιστα πράγματα μας περιμένουν μετά το σωματικό θάνατο, αλλά τα θεία νοήματα μας ξεφεύγουν εξ αιτίας της απιστίας μας» διδάσκει ο Ηράκλειτος.
Μυήσεις Αθανασίας
Πριν από μερικές δεκαετίες η ανασκαφική έρευνα έφερε στο φως ένα μυητικό μυστικό των Ορφικών. Πρόκειται για κάποια χρυσά ελάσματα με οδηγίες για το ταξίδι των μυημένων στον Άδη. Σε ένα από αυτά τα ελάσματα που βρέθηκε σε τάφο του 4ου π.Χ. αιώνα στο Βόλο , αναφέρεται :«΄0ταν βρεθείς στα οικήματα του Άδη, θα δεις στα δεξιά σου μια κρήνη και δίπλα της ένα λευκοκυπάρισσο. Σ’ αυτήν την κρήνη καθόλου μη ζυγώσεις γιατί είναι το νερό της Λήθης. Αν προχωρήσεις μπροστά , θα βρεις το δροσερό νερό της λίμνης της Μνημοσύνης. Εκεί υπάρχουν φύλακες και θα σε ρωτήσουν «με ποιο χρέος έφτασες ως εδώ;» Σ’ αυτούς πρέπει τότε όλη την αλήθεια να πεις». Σε αυτό το σημείο σταματά το έλασμα του Βόλου χωρίς να μας πληροφορεί τι πρέπει να απαντήσει ο μυημένος στους φύλακες. Ωστόσο, ένα άλλο χρυσό έλασμα 2500 ετών , που βρέθηκε στην κάτω Ιταλία, περιέχει τη συνέχεια και αναφέρει: « Να τους πεις, είμαι παιδί της Γης και του Έναστρου Ουρανού και διψώ πολύ. Δώστε μου να πιω.» Και τότε αυτοί θα σου δώσουν να πιεις απο τη θεϊκή λίμνη και θα θυμηθείς! Ποιος στ’ αλήθεια είσαι! Αθάνατος».Αυτά που γνώριζαν οι μυημένοι , το μέγα πλήθος τα αγνοούσε μοιάζοντας με τις Δαναΐδες στον Άδη που προσπαθούν μάταια να γεμίσουν ένα τρύπιο πιθάρι. Πρόκειται για τη συμβολική αντιστοιχία του νου που δεν μπορεί να συγκρατήσει τις Μεγάλες Αλήθειες, εξ αιτίας της Λήθης. Από αυτή την αμνησία πάσχουν οι νεκροί του Ομηρικού Άδη που αντιπροσωπεύουν το μέσο άνθρωπο τον ταυτισμένο με το σώμα, εκείνον που νομίζει πως πεθαίνει μαζί με αυτό. Πόση πλάνη υπάρχει σ’ αυτή την πεποίθηση μας το υπενθυμίζει η μύηση στο μαντείο του Τροφωνίου στη Λιβαδειά. Εκεί, ο μυούμενος ντυμένος με νεκρικά ρούχα οδηγείτο σε ένα στενό στόμιο της γης όπου μόλις και μετά βίας χωρούσε. Σερνόταν για να χωθεί μέσα και παρέμενε εκεί, σχεδόν θαμμένος ζωντανός, έως ότου άνοιγε η συνείδησή του και ζώντας υπερβατικές εμπειρίες επιτέλους θυμόταν! Η σύγχρονη ,υπερβατική ψυχολογία , ονομάζει αυτές τις εμπειρίες «παραλλαγμένες , ανώτερες καταστάσεις συνείδησης». Σήμερα, κάτι αντίστοιχο με τη μύηση στο Μαντείο του Τροφωνίου, γίνεται σε πανεπιστήμια του εξωτερικού. Τα πειράματα γίνονται σε ειδικούς θαλάμους αισθητηριακής απομόνωσης όπου τα άτομα σύντομα χάνουν την αίσθηση του χωρόχρονου , και πέφτουν σε ένα είδος έκστασης ζώντας υπερβατικές εμπειρίες , παρόμοιες με αυτές που περιγράφουν οι θανατοναύτες. Φαίνεται πως όταν η σωματική αίσθηση υποχωρεί , η εσωτερική συνείδηση αναδύεται έτσι που βλέπει κανείς και ακούει το αόρατο και το ανήκουστο.
Τι Υπέροχη Ομορφιά!
Όταν ο Οδυσσέας επισκέπτεται ζωντανός τον Άδη, η ψυχή της μητέρας του της Ευρύκλειας δεν τον γνωρίζει γιατί βρίσκεται σε κατάσταση αμνησίας όπως και οι ψυχές των υπολοίπων. Αλλά ο Οδυσσέας γνωρίζει το «αντίδοτο» , προσφέρει το αίμα της θυσίας για να πιουν οι ψυχές και να βγουν από τη ληθαργική τους κατάσταση. Αλλά το αίμα κατά τον Εμπεδοκλή είναι το όργανο της συνείδησης. Μόνο μέσα από το άνοιγμα της συνείδησης μπορούν, λοιπόν , να ξυπνήσουν οι ζωντανοί – νεκροί. Για τους θανατοναύτες, αυτό γίνεται αυτόματα. Η συνείδησή τους διευρύνεται μέσω του πρόσκαιρου θανάτου τους. Είναι οι τυχεροί, που ανακάλυψαν το μυστικό που κρύβεται πίσω από το όνομα του ίδιου του Πλούτωνα. Γιατί , βέβαια, το όνομα αυτό δεν δόθηκε τυχαία ούτε κατ’ ευφημισμόν στο θεό του κάτω κόσμου. Ο Πλούτων δίνει πλούτο, ευφορία στη γη. Οι σπόροι που θάβονται , σαν τους νεκρούς, λίγο καιρό αργότερα πετούν βλαστάρια. Ανασταίνονται. Γιατί η ζωή δεν σταματά ποτέ. Στα αρχαία μυστήρια ο μυητικός θάνατος, που είναι η συμβολική κατάβαση στον Άδη, χρησιμεύει για την αφύπνιση της συνείδησης και την κατάκτηση της αθανασίας. Ή ακριβέστερα ,για την κατάκτηση της επίγνωσης της αθανασίας. Μερικοί το κατακτούν αυτό μόνο με τη δεινότητα του νου τους , όπως ο Νίκος Καζαντζάκης που γράφει « Ε, θάνατε δεν σε φοβούμαι! Ένα μουλάρι είσαι, θα σε καβαλικέψω να με πας στο Θεό!» Οι θανατοναύτες το ανακαλύπτουν από πρώτο χέρι. Οι υπόλοιποι το διαπιστώνουν ακριβώς τη στιγμή που περνούν το σύνορο από αυτή στην άλλη διάσταση. Τα τελευταία τους λόγια μερικών διάσημων ανθρώπων είναι χαρακτηριστικά και αποκαλυπτικά:
«Τώρα είμαι η πηγή της μακαριότητας» Φρέντερικ Σοπέν
«Ακούστε τι όμορφη μουσική! Τι ουράνια , υπέροχη μουσική!» Λουδοβίκος ιζ
« Δείτε το φως που με καλεί, δείτε το απροσμέτρητο φως. Να ο Θεός! Ναι ο ίδιος ο Θεός ανοίγει την αγκαλιά του και με καλεί να γευτώ επιτέλους την αιώνια και απαράμιλλη χαρά που τόσο καιρό επιθυμούσα» Ζαν Ζακ Ρουσσώ
«Κάνω την τελευταία μου προσπάθεια να επιστρέψω ό,τι είναι θεϊκό μέσα μου σε ό,τι είναι θεϊκό στο σύμπαν» Πλωτίνος
« Ω Θεέ μου , τι ομορφιά είναι αυτή! Τι συγκλονιστική υπέροχη ομορφιά!» Τόμας Έντισον. Και τέλος , τα λόγια του Βίνσεντ Βαν Γκονγκ
«Επιτέλους ! Γυρίζω σπίτι μου!»